Op bezoek in de Babytheek.
Donderdag 11 mei 13u30 | Eva De Koker en Jolien Cornilly
“Kinderspullen zijn te duur”
Wat betalen ouders voor babyspullen? Zijn baby-items te duur? Is de babytheek gekend onder de Brusselse ouders? We trekken de straat op en zoeken het uit.
In de babytheek snuister je tussen kinderzitjes en draagzakken
Een autostoel voor baby’s, een loopwagen met drukknoppen en lichteffecten, een wipstoel. Als je dit nieuw zou kopen, betaal je gemakkelijk 360 euro. Dezelfde spullen ontlenen in de babytheek kost je 30 euro. “Gerief kopen die je slechts een paar maanden gebruikt, is een waste of money.”
Terwijl de alom bekende bibliotheek teruggaat tot de tijd van de Egyptenaren opende de eerste babytheek zijn deuren pas in 2018. “Vreemd dat dat nog niet eerder bestond, hé, want eigenlijk is het een logisch concept”, zegt Marianne Swerts (38) die vandaag de babytheek van Laken openhoudt. Vzw De Transformisten, die volop inzet op duurzaamheid, richtte samen met het Gemeenschapscentrum Elzenhof de eerste babytheek op. Met steun van de Vlaamse Overheid maakten de Transformisten er hun missie van het concept te verspreiden over heel Vlaanderen. Vandaag bestaan er vijfendertig actieve babytheken en worden er nog eens zes babytheken opgestart.
Bib voor babyspullen
Het concept van de babytheek is simpel: net zoals je naar de bibliotheek gaat om boeken te ontlenen, ontleen je in de babytheek babyspullen. “Daaronder valt geen kledij of speelgoed”, verduidelijkt Marianne. “Het gaat om items die baby’s nodig hebben in het eerste levensjaar, zoals een draagzak of een wipstoel. Dat zijn spullen die heel duur zijn en je maar voor een korte periode nodig hebt.”
Voor het lidmaatschap betaal je dertig euro per jaar. “Omdat we enkel spullen aanbieden voor baby’s tussen de nul en één jaar, hoef je dus maar één jaar lid te zijn”, legt Marianne uit. “Eens je lid bent, krijg je toegang tot de online catalogus. Daar reserveer je de spullen die je wilt en geef je aan wanneer je erom komt. Leden kunnen vier items tegelijk uitlenen en dat voor een korte termijn van drie maanden of voor een langere termijn van zes maanden of langer.”
Op afspraak
De spullen in de babytheek zijn netjes opgeborgen. Het meeste zit in bakken of is verpakt in hoezen. Enkel de grote items, zoals een autozitje of Maxi-Cosi, krijg je als toevallige bezoeker te zien. Gezellig neuzen tussen de kinderspullen zit er dus niet in. “We werken enkel op afspraak”, zegt Marianne. “We zijn één halve dag per week open waarop de leden hun spullen kunnen ophalen. Over een halfuurtje komt Sybelle haar spullen oppikken.” Voordat Sybelle aankomt, wandelt Wahida toch spontaan de babytheek binnen. Marianne vraagt haar om zich even in de inkomhal van het gebouw te zetten en daar online de spullen te reserveren. “Niet alles dat je hier ziet staan, kan je zomaar meenemen. Veel is al gereserveerd door anderen”, legt ze uit aan Wahida.
De collectie
In het najaar van 2022 organiseerde Brussel Helpt, de jaarlijkse solidariteitsactie van nieuwszender Bruzz, een grote inzamelactie voor babyspullen. De bedoeling was de oprichting van nieuwe babytheken in Brussel een duwtje in de rug te geven. “Dat was het begin van onze collectie”, vertelt Marianne. “We kochten ook zelf een deel aan en kregen donaties. Nu nog brengen leden geregeld spullen binnen die ze zelf niet meer nodig hebben. Ik heb toevallig zelf iets bij. Een speelboog voor op de wippers, een populair item in de babytheek. Met het lidgeld kopen wij ook spullen aan. Nieuw of tweedehands, zolang het maar kwaliteitsvol is.”
Naast kwaliteitsvolle spullen kiest de babytheek voor items die je gemakkelijk kan opbergen en die tegen een stootje kunnen. “In het begin is het moeilijk om te beslissen wat je opneemt in de catalogus en wat niet. Pas door de babytheek open te houden, weet je wat kan. Parken, bijvoorbeeld, hadden we vroeger wel, maar doen we nu niet meer. Je moet een park telkens opnieuw in elkaar vijzen, want in zijn geheel neemt het te veel plaats in in de babytheek. Die schroeven raken dan kwijt en dan wordt het product direct onbruikbaar. Ook babyfoons en babycooks gaan veel te snel stuk.” Verder moeten de spullen gemakkelijk door te geven zijn. “Een fopspeen die al eens gebruikt is geweest, geef je niet aan je eigen baby”, zegt Marianne.
Waslijst aan spullen
Zo kwam de babytheek geleidelijk aan aan 278 verschillende artikelen. “Die zijn in de catalogus verdeeld onder de categorieën accessoires, bad, zorg, eten, on the go, spelen, zitten en slapen. Momenteel zijn er 595 spullen ontleend. De meest populaire items zijn de ligbedjes, kinderstoelen, badjes en wippers. Op kortere termijn zijn de draagrugzakken populair. Die gebruiken de meer welvarende gezinnen voor op vakantie”, legt Marianne uit. Met stip op nummer één staat de co-sleeper, een babybedje dat je aan een ander bed kan vastmaken. “Die zijn zo gegeerd dat je 25 euro extra moet betalen bij de ontlening.”
Sybelle, moeder van een zoon en in verwachting van een tweede kindje, komt vandaag een babymatje, draagzak en ligstoel ophalen. “De kwaliteit van de spullen is prima. Ik kom hier een paar keer per jaar en ben altijd al supertevreden geweest”, vertelt ze. “Alles wat een beetje met hygiëne te maken heeft, zoals een bedje en matras, koop ik wel zelf.”
Brusselse mix
Marianne omschrijft de leden als “een mooie mix van Brusselaars”. “De babytheek is er voor iedereen, maar we doen meer ons best om ons concept te promoten bij de kwetsbare groepen van de samenleving. We werken samen met verschillende hulporganisaties, zoals VZW De Weeg, die mensen doorverwijst naar onze uitleendienst.” Die gezinnen genieten dan van een sociaal tarief van vijf euro per jaar.
Enkele maanden na de opstart van de babytheek in Laken moest de uitleendienst al een ledenstop invoeren. “Als we merken dat er te veel vraag is naar bepaalde items en we niet meer kunnen voldoen aan de verwachtingen van onze leden, voeren we een ledenstop in. Momenteel hebben we 64 leden en kunnen we weer nieuwe leden ontvangen. Als de mensen dit lezen, mogen ze dus altijd eens langskomen”, lacht Marianne.
Win-winsituatie
“Mensen komen naar hier om diverse redenen, dat vind ik fijn”, aldus Marianne. “De meest voor de hand liggende reden is de financiële. Babyspullen zijn gewoon schandalig duur.” Ook Munia (36), lid van de babytheek, vindt babygerief te duur. “Ik vind het een waste of money om spullen te kopen die je maar een paar maanden gebruikt. In de babytheek kan je voor een goedkope prijs items ontlenen met een perfecte kwaliteit. ” Wahdi, die vandaag langskwam in de babytheek, gaat akkoord. “Je gebruikt de spullen en brengt ze nadien terug. Zo nemen ze ook geen plaats in in huis”, vult ze aan. “Dat is ook typisch voor Brussel”, zegt Marianne, “de mensen wonen hier kleiner dan op het platteland en hebben dus geen plek om al die spullen te stockeren.”
Hiernaast ziet de babytheek het als haar missie de afvalberg die wij mensen produceren te verkleinen. Spullen hergebruiken betekent minder spullen produceren en minder spullen weggooien. “Het is gewoon zonde om gerief te kopen dat maar een paar maanden wordt gebruikt”, vindt Sybelle. “Bovendien zijn babyspullen een en al plastic.” Toch koopt Sybelle ook zelf babyspullen, al doet ze dat bewust. “Als ik iets op het oog heb, probeer ik het item altijd even uit. Mijn omgeving raadde me bijvoorbeeld sterk aan om zo’n wipper te kopen voor mijn zoontje. ‘Dan is je kind in elk geval rustig’, zeiden ze. Nou, onze zoon hield er helemaal niet van. Integendeel, hij werd er heel actief van. Gelukkig hadden we de wipper niet zelf aangekocht, maar geleend. Na twee weken stond ik er al mee terug”, lacht ze.
Sybelle, Munia, Wahdi en Marianne zelf zijn niet de enige tevreden leden van de babytheek. De ledenstops in verschillende gemeenten bewijzen het succes ervan. Zien we binnenkort ook een kindertheek of bejaardentheek opduiken?
Comments